De kasteeltuin in de Utrechtse Internet Courant (DUIC)

Onder de Mensen: Zingend achter de grasmaaier in Kasteeltuin Nijevelt

Dit artikel is terug te vinden op 10/12/2016 DUIC.

Onder de Mensen: Zingend achter de grasmaaier in Kasteeltuin Nijevelt

Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je als inwoner terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Deze keer in deel 6: Kasteeltuin Nijevelt in Veldhuizen.

Op het voormalig kasteelterrein Nijevelt, tegenwoordig het De Milan Viscontipark, werken buurtbewoners en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt samen aan een moestuin. Buurtbewoner Klaas Smit (62): “De tuin is voor én door de buurt.”

In een nieuwbouwwijk in Vleuten-De Meern is een klein stukje natuur te vinden met een bijzondere functie. Het terrein van de kasteeltuin is cultureel historisch erfgoed. In het afgeschermde gedeelte zijn nog wat muurresten te vinden van het kasteel, de rest van het De Milan Viscontipark in de wijk Veldhuizen wordt op een andere manier benut. Daar werkt een achttal mensen onder begeleiding van Stichting De Wending met handen en voeten in de kleigrond.

‘Hier kruipen ze uit hun schulp’

Stichting de Wending initieert projecten waarbij natuur, duurzaamheid en ondernemerschap mensen en instituties moeten verbinden. Rosa Noé (29) is een van de tuincoördinators van De Wending. Vrolijk loopt door de tuin van het De Milan Viscontipark. Zojuist heeft ze een aantal instructies gegeven aan participanten van de Kasteeltuin. “Ik heb misschien wat vieze handen”, zegt ze lachend als ze een hand geeft. Ze stapt het knusse tuinhuisje binnen en gooit  nog een houtblok op het vuur voordat ze van wal steekt: “Groen is het middel waarmee we verschillende mensen aan het werk kunnen zetten. Het is natuurlijk niet de bedoeling er rijk van te worden; we verdienen alleen de werkplekken terug.”

De buurt en omgeving

Vooral buurtbewoners zijn volgens Noé belangrijk. “We noemen ze niet vrijwilligers, want dan denken mensen vaak dat ze ergens toe verplicht zijn. Dat zijn ze dus niet, maar we hebben de buurt wel nodig om bijvoorbeeld onze gewassen te verkopen, of om te helpen met oogsten. Ook moeten onze buurtfunctie en de sociale cohesie groot zijn.”

en buurtbewoner Klaas Smit. Foto's: Nienke Kamphuis
Rosa Noé en buurtbewoner Klaas Smit. Foto’s: Nienke Kamphuis

Eén van die buurtbewoners is Klaas Smit (62). Hij is met een kruiwagen in de weer en vertelt over de geschiedenis van het kleine park. “Het heeft een groenbestemming gekregen en is uitbesteed door de gemeente. Wel moeten we opletten dat we niet te diep in de grond gaan, want dan zouden we wel eens archeologisch materiaal kunnen tegenkomen. Een kas zal hier dus niet snel komen.”

Smit is daarnaast met twee actieve buurtgenoten bezig een bewonersorganisatie op te richten. Zo willen ze de positie van de buurtorganisatie sterker maken ten opzichte van de gemeente Utrecht, Abrona (een organisatie voor dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking) en het Leger des Heils. Die drie organisaties zijn nu verbonden aan het project Kasteeltuin Nijevelt, maar Noé vertelt dat iedereen welkom is bij de moestuin. “Er komen nu veel mensen vanuit welzijnsorganisatie Lister, de buurtteams of het Leger des Heils bij ons. Daarnaast zien we steeds vaker vaste klanten of zelfoogsters uit de buurt komen. Die kunnen dan echt zelf oogsten, of we helpen ze een handje.”

Resultaat

Enthousiast vervolgt Noé haar verhaal terwijl een van de cliënten plaatsneemt om groenten in plastic bewaarzakjes te stoppen. “Het mooiste vind ik om te zien hoe mensen hier veranderen. Soms komen ze hier gedemotiveerd aan. Dan zitten ze veel binnen en nemen ze snel pauze, maar hier kruipen ze uit hun schulp en staan ze in verbinding met wat ze doen. De diversiteit van de plek en mensen is groot en het is heel concreet wat we hier doen. Je hebt direct resultaat en er is een focus.”

De tuin is in de herfst minder aantrekkelijk om te zien, maar Noé benadrukt dat er altijd genoeg te doen is. “Er moeten bordjes worden gemaakt, het gras moet worden bijgehouden en mensen moeten hout zagen. Dus we kunnen het hele jaar door werken.”

Ook Smit werkt vaak in de tuin, hij geeft een voorbeeld van wat het werk voor mensen kan betekenen. “Er kwam hier eens een man via het Leger des Heils die helemaal in elkaar gedoken zat. Een paar weken later liep hij zingend achter de grasmaaier. Het is heel mooi als dat lukt.”